De werkafspraak tussen Hans, Auke en mij is dat ik de wetenschap bedien en zij het grote publiek. Deze recensie vraagt een antwoord van mij.

(Toets der empirie: de voorspelling is uitgekomen.) 

(De subtitel is overigens "de oplossing" en niet "een oplossing".)

Maar t.a.v. Phelps: 

• Ik heb dit boek van Phelps gezien, nog niet gelezen. Ik ga er van uit dat dit boek geen verandering is t.a.v. dat andere recente boek van Phelps: "structural slumps" (stond zo niet op de kaft), en zie dan mijn reactie: Unemployment Solved: An answer to Krugman, Phelps, Ormerod and Heilbroner
• Ik stel dat dergelijke subsidies geen echte subsidies zijn, wanneer zij compenseren voor ten onrechte geven belastingen. Voorzover ik weet heeft Phelps dit inzicht niet, en dat is toch een belangrijk punt.
• Phelps heeft zijn analyse in de Financial Times uiteengezet, en dit belangrijke punt niet genoemd.
• E.e.a. sterkt mijn betoog: "Economen hebben allang aangegeven hoe de werkloosheid aangepakt kan worden, dus, er is nu bestuurlijke verstarring" (ook al noemt men genoemd belangrijke punt niet).
• Die beleidsverstarring is op zich belangrijker dan het symptoom van de werkloosheid. Wim Kok, in een lezing afgedrukt in de Volkskrant van 9 maart 1998 spreekt ook van bestuurlijk onvermogen (maar laat vaag wat hij daarmee bedoelt).

• Het boekje bevat een opsomming van mee te tellen categorieën.
• De diagrammen met de productiviteitsverdeling bevatten een gearceerd gedeelte; en de verdeling is geschat op waargenomen voltijdswerkers.

• Wat is het aantal volgens jou dan ? (Henk Don, de directeur van het CPB, noemde ooit 20%.) Is dit de belangrijkste discussie t.a.v. het boekje ?
• Ikzelf ben pragmatisch: verbeter het systeem, en dan blijkt wel hoe groot de werkloosheid echt was.

In het tweede deel van ‘Werkloosheid en armoede’ worden de oorzaken van de werkloosheidsproblematiek geanalyseerd. Welnu, deze is zeer eenvoudig aan te wijzen: het minimumloon is te hoog!

• Beter: de auteurs wijzen op meestal weinig belichte gevolgen van het te hoge minimumloon.
• Ik kwam tot de huidige analyse na studie van keynesianisme, monetarisme, Barro & Grossman, Malinvaud, aanbod-economie, rationele verwachtingen, etcetera, dus, niet echt eenvoudig.
• Mijn analyse is een amendement op "de bestaande modellen". De hele analyse is derhalve minstens zo complex als die modellen. Dat is niet "eenvoudig". 
• In een publieksboekje kan e.e.a. eenvoudig worden voorgesteld, dat is waar. Maar zelfs dan presenteren we de Phillipscurve, en bespreken we de betekenis van de verschuiving daarvan. En nog wel meer aspecten. In het boekje is bijv. ook de vlucht in de WAO genoemd.
• De enige reden waarom ik mijn positie t.a.v. de zinvolheid van een parlementaire enquête kan handhaven, is dat de analyse in algemene termen ook is uit te leggen aan een grotere groep. 

Waar de directie van het Centraal Planbureau mij ook gebreideld heeft t.a.v. mijn analyse t.a.v. het theorema van Arrow, sta ik tamelijk machteloos. Dat is zo complex, daar kan de buitenwacht niets mee.  
En: het verhaal moet niet alleen zijn uit te leggen, maar wanneer ik ook maar 1 foutje zou maken, word ik door de collega’s weggekegeld¼ Dus het is een verhaal dat staat.

Bij deze analyse en oplossing zijn uiteraard de nodige kanttekeningen te plaatsen. Ten eerste is in Nederland bepaald niet overtuigend aangetoond dat de hoogte van het minimumloon de hoofdoorzaak is van de werkloosheid. Ook de auteurs onderbouwen deze stelling niet.

• Dat het minimumloon zo’n cruciale rol in het economisch proces speelt, is wel overtuigend aangetoond. Ik laat mij namelijk niet zo gemakkelijk overtuigen. Anderen kunnen voordeel hebben van de beschikbare argumenten wanneer zij mijn werk bestuderen. Je moet dan wel de tijd nemen om mijn werk te bestuderen.
• Je kunt niet zinvol verwijzen naar ‘de’ analyse van de Nederlandse situatie, want dat debat is gemankeerd. Zo negeren nogal wat auteurs mijn werk.
• Je hebt gelijk dat e.e.a. niet in dit boekje uitgewerkt wordt, maar dat is een open deur, want het is een publieksboekje. 

Zie mijn home page voor de diverse verwijzingen: bijv. de wiskundig-economische stelling met bewijs in herleide vorm: On the political economy of employment in the welfare state 
• Waarom zie je het argument t.a.v. de verschuiving van de Phillipscurve niet ? (Bijvoorbeeld.)

• Lees bij ons voor ‘minimumloon’ bijv. ‘wettelijk of CAO-minimum’. Het gedrag van de sociale partners om een nog hoger bruto minimum te kiezen dan het wettelijk niveau, is een versterking van het multiplier effect t.a.v. voet en bestaansminimum. Dat is geen weerlegging maar extra bewijs.
• Wel is het zo dat de overheid vooral het wettelijk minimum als instrument heeft, en dat de sociale partners een eigen verantwoordelijkheid hebben. Hier is dan verstandig mee om te gaan. Indien de overheid het wettelijk minimum aanpast conform mijn analyse, dan kunnen werkgevers een lagere CAO loonschaal bepleiten, zonder dat de vakbeweging kan stellen dat dit a-sociaal zou zijn. Sterker nog: de vakbeweging zou het moeten accepteren vanuit werkgelegenheidsoogpunt.

Dus: het is voor de Nederlandse situatie wel bewezen dat het WML van belang is! 
Dit is een bewijs op logische gronden. Jij verwijst naar statistische studies, die echter niet relevant zijn omdat de statistiek alleen de huidige situatie laat zien.

• Dit is een definitiekwestie. Het is een eyeopener wanneer je inziet dat dit zo is. Namelijk: In het herleide vorm model zijn alle kosten en baten mee te nemen. Bijvoorbeeld wanneer Nederland vrijwel gratis ziekenfonds heeft en de VS hier heel duur is, of wanneer Nederland huursubsidie geeft en de VS niet, dan wordt bij ons een ‘loonkostensubsidie’ (à la Phelps) gegeven, zonder dat die zo’n naam heeft - maar in het herleide vorm model komt alles terecht onder de noemer ‘vrijstelling van lasten’.

• Hoe dan ook sluit dit niet uit dat onze aanpak al een forse verbetering betekent. We kunnen later altijd bekijken of we naast het kwijtschelden van belasting (verhoging van de voet) ook nog extra subsidie moeten geven voor resterende groepen.

• De werkelijke cijfers zijn van ca. 7.000 naar 21.000 voor alleenstaanden en van (met voetoverheveling) 14.000 naar 24.000 voor paren.
• Je hebt zelf boven toegegeven dat het gratis kan ! (Want de verhoging van de voet geldt alleen beneden het huidige bruto minimumloon.)
• Het boek verwijst wel degelijk naar mijn onderbouwing (op het internet).
• Overigens, zoals gezegd, wordt mijn werk door de CPB-directie gebreideld: http://thomascool.eu/Thomas

/Nederlands/TPnCPB/TPnCPB.html 
• Ga mij (aldus) niet verwijten dat ik geen beschikking heb over de middelen om e.e.a. door te rekenen! In de huidige situatie heb ik gedaan wat in mijn vermogen lag, bijv. een wiskundig economisch bewijs geleverd.

Bijv. Graaflands ‘verhoging’ van de belastingvrije som betekent gewoonlijk ook een verdubbeling voor gezinnen, namelijk via de overheveling van de belastingvrije som van niet-werkende partner naar de werkende partner. Dat is nodeloos duur. 

Mijn voorstel t.a.v. de voet zit anders in elkaar.

• Is geen zijpad, maar de tweede peiler van het boek.
• Wanneer jij vindt dat het huidige CPB ‘op wetenschappelijke wijze de modellen en cijfers bepaalt, en ook over de middelen beschikt om dat te garanderen’, dan stel ik niets anders voor dan wat jij denkt dat al geregeld is (maar niet geregeld is).
• Pas op met uitspraken over het staatsrecht ! Ik heb er diep over nagedacht, ik weet niet of jij dat al gedaan hebt. Bijv. bevat bovengenoemd paper met het wiskundig economische bewijs ook een stelling en bewijs over de rol van informatie. De Public Choice zou je achterdochtiger moeten maken t.a.v. monopolies die slecht gereguleerd zijn !

Zie een voorbeeld van wat de grondwetswijziging zou kunnen inhouden in: A constitutional amendment for an Economic Supreme Court 
Je kunt niet voorbijgaan aan de problemen die het boekje noemt t.a.v. het CPB. Herinner je je van een paar jaar geleden dat Bolkestein de suggestie deed tot 2 CPB’s ? Ik pak het, meen ik, fundamenteel correct aan: logisch, democratisch, optimerend, weldenkend, etc. 
• Voor de goede orde, ben ik consistent: wanneer het CPB werkelijk een instelling met wetenschappelijke basis was geweest, dan had er allang een doorrekening plaatsgevonden (bijv. was er intern een discussie geweest, en had ik Graafland e.e.a. kunnen uitleggen - hij weet m.i. nog weinig van mijn analyse, want er was geen discussie mogelijk)

• Je zegt eigenlijk niets anders dan dat het een publieksboekje is (met maar 115 pagina’s). Zolang je de referenties niet bestudeerd hebt, kun je geen inhoudelijk oordeel vellen. Niet proberen dus. Geef een ander soort recensie.
• Er zijn veel voetnoten, er is de grafische bijlage, en er is de verwijzing naar de uitwerking op internet.

• Dat laatste is de vraag, na al je kritiek. Wanneer je dit echt meent, zou je een andere recensie moeten schrijven, prikkelender, uitnodigender, ¼ 
• Zo kun je verwijzen naar het gebeuren op het VVD congres, waarin het congres tegen de zin van het bestuur koos voor handhaving van het minimumloon in plaats van afschaffing. Dit boekje geeft nieuwe argumenten voor die discussie.
• Benadruk de vragen die het boekje oproept, en concludeer dat er inderdaad nog werk voor de collega’s ligt om te verhelderen en meer eensluidend aan het grote publiek te berichten.