Koudwatervrees
|
Commentaar van Thomas Cool, 4 maart 1998
Een betere titel was geweest:
Vertrouwenscrisis |
| De schrijver en schilder Jan Cremer heeft het leven eens omschreven als een 'eenmansguerilla'. Internet begint zich te ontwikkelen tot de marktplaats van de eenmansgeurillero's, die allemaal om het hardst de aandacht vragen en hun zaak uitschreeuwen. | Typefout "geurillero's"
Deze passage heeft de journalist me niet vooraf laten lezen, dan had ik het beslist afgeraden. Ik ben een gebreideld wetenschapper, à la Galileo bij de paus. Wat wint men ermee als mijn persoon in de context van guerrillero's geplaatst wordt ? Ik was pijnlijk getroffen toen ik deze alinea las. Ik voel me nu voor de leeuwen geworpen, en ik verzeker u: zo'n situatie komt de presentatie en verspreiding van wetenschappelijke inzichten niet ten goede. Het internet is ook een marktplaats voor bedrijven, voor scholen en universiteiten, etcetera, dus waarom nu het accent op de 'eenmansguerrilla' ? Men ontkomt niet aan de indruk van oneigenlijk gebruik van het internet... Doe ik dat ? Moet ik zwijgen t.a.v. de breidel ? In het licht van de vertrouwenscrisis is Jan Cremer niet relevant. |
| Een vergaarbak van ontelbare hoeveelheden
j'Accuse's. Het verschil met de pamflettisten, utopisten en verongelijkten
van weleer is, dat de manifesten-nieuwe-stijl blijven, en dat ze voor iedereen
toegankelijk zijn.
|
Tja, ongetwijfeld is er veel leed in de wereld. Maar dat wisten we al. |
| Alleen moet je ze wel kunnen vinden. De aandacht van deze rubriek werd, naar aanleiding van een eerdere aflevering, gevraagd door Thomas Cool. | Correct. |
| Hij was als econometrist werkzaam bij het Centraal Planbureau, waar hij in 1990 een analyse presenteerde van de werkloosheid en de wijze waarop die volgens hem zou kunnen worden aangepakt. Zijn onderzoeksvoorstel haalde nooit de CPB-studie 'Nederland in drievoud' waarvoor het was bedoeld. Zijn aanbevelingen werden niet besproken, ze kwamen de CPB-leiding onwelgevallig en werden - zoals Cool het noemt - 'gebreideld'. De econometrist bleef bij zijn wetenschappelijke analyse. Van het een kwam het ander: een verwachte salarisverhoging werd niet toegekend, hij werd overgeplaatst en Cool tekende beroep aan. Ten slotte werd hij ontslagen. | Het begon eigenlijk in december 1989, toen een extra periodiek, eerst door de chef voorgesteld, door de directie werd geweigerd, waarbij de chef verwees naar een notitie die bij de directie slecht gevallen zou zijn. |
| Wat was de kern van het advies van Thomas Cool? In studie bij het CPB was destijds de instelling van het 'basisinkomen'. Cool vond een veel goedkoper en efficiënter manier om de werkloosheid te bestrijden en tegelijkertijd de uitkeringsmachinerie te vereenvoudigen. Belastingen en premies voor de laagstbetaalden kunnen volgens Cool direct worden kwijtgescholden. ,,Heffingen zijn pas economisch zinvol'', betoogt hij, ,,vanaf het punt dat men in zijn eigen onderhoud voorziet.'' Als je de belastingvrije voet verhoogt van F 7.000 naar pak weg F 21.000, luidt zijn redenering, dan wordt het verschil tussen netto- en bruto-inkomen voor de laagstbetaalden kleiner. De minimumloners worden voor werkgevers aantrekkelijker om in dienst te nemen en freelancers kunnen eerder van hun werk leven. Zijn plan zou vierhonderd- tot zeshonderdduizen banen aan nu geheel of gedeeltelijk werkloze mensen kunnen opleveren. Volgens Cool kost de ingreep niets. Hij constateert beneden het minimumloon een 'belastingvacuüm'. Terwijl mensen niet beneden het minimumloon mogen werken, worden toch belastingen geheven alsòf ze werken. Dit maakt het volgens hem mogelijk om niet-ontvangen belasting kosteloos kwijt te schelden. | Het basisinkomen was in 1989 bij mijn weten
nog niet in bespreking. Dat het basisinkomen wel in Nederland in drievoud
staat, is deels omdat ik klaarblijkelijk in belangrijke mate gelijk heb
gekregen, en deels een cover-up van dat gelijk, zie mijn bespreking
"Muis". Tevens is de Nederland in drievoud
aldus een gemankeerd product dat uit de markt is terug te nemen, zie mijn
advies daartoe.
Overigens is mijn analyse niet beperkt tot alleen dat belastingvacuüm. Er is veel meer. |
| Na het uitblijven van zijn salarisverhoging en zijn overplaatsing beval Cool publiekelijk aan om een parlementaire enquête in te stellen naar de voorbereiding van het economisch beleid. Had Cool werkelijk het panacee gevonden tegen de kwaal die ons land al twintig jaar teisterde? Was zijn analyse inderdaad slecht gevallen omdat het allerlei ingeburgerde overheidsinstanties en bureaucratische stelsels zou bedreigen, zoals Cool beweerde? Of was de econometrist een Don Quichot, een querulant of een in het ongerede geraakte CPB-medewerker? Niet waarschijnlijk, want de CPB-directie verklaarde voor de rechter: ,,Betrokkene beschikt zeker over het voor zijn functie vereiste intellect, de kennis en de vaardigheden''. | "Panacee" is niet het woord dat ik gebruik.
Mijn analyse is een amendement op de bestaande modellen. Als zodanig blijft
de analyse complex. Wel stel ik dat de werkloosheid nu analytisch is opgelost,
zodat het voortduren ervan niet komt door een gebrek aan kennis bij de
ter zake kundigen.
Waarom vragen of ik een querulant of Don Quijote ben als dit niet waarschijnlijk is ? De discussie wordt beladen met oneigenlijke elementen, zeker in combinatie met de inleiding hierboven. De lezer raakt op een dwaalspoor, vraagt zich af of het wel de moeite waard is om de kwestie te onderzoeken. En ik raak geïrriteerd, want waaraan heb ik het verdiend dat dit soort vragen over me gesteld worden ? |
| Zoals vaker in conflicten, zullen we nooit precies weten wat zich tussen de strijdenden heeft afgespeeld. Interessanter is de inzet van het conflict: het model-Cool dat niet mocht worden gepubliceerd. Of het werkt weten we niet, want het is nooit beproefd - al heeft het trekken van het huidige Zweedse en het Nederlandse vijftiger-jaren-model. Als de ferme wijze waarop deze man eerst op een zijspoor en vervolgens aan de kant is gezet, valt te verklaren uit een poging om hem de mond te snoeren, dan is dat hoogst opmerkelijk. Volgens Cool is het louter 'koudwatervrees' en dommigheid van de Nederlandse overheid om niet in zijn model maar wel in dat van het - veel duurdere - 'basisinkomen'-model te geloven. | Als die parlementaire enquête gehouden
wordt, zal ruim voldoende naar boven komen om e.e.a. redelijk te kunnen
reconstrueren. Erg zinvol, want regeren is vooruitzien, en nu mankeert
er iets aan het vooruitziend lichaam.
De inhoud van mijn analyse is niet interessanter is dan de breidel. De breidel is wezenlijk interessanter. De breidel prikt de illusies t.a.v. het CPB door. Doorredeneren leidt tot een voorstel tot aanpassen van de Trias Politica. Ik heb niet beweerd dat de overheid nu in een 'basisinkomen-model gelooft'. Men hoeft ook niet in mijn model te 'geloven'. Mij gaat het erom, dat de breidel ongedaan gemaakt wordt, en dat ik gewoon mijn functie van wetenschappelijk medewerker kan uitoefenen. Wetenschappers geven slechts advies, op grond van argumenten. Nederland ontvangt nu gemankeerd advies, van een CPB-directie die zich niet aan de wetenschappelijke regels houdt (terwijl ze beweert van wel). |
| Wie het allemaal precies wil weten kan het
plan en de onderbouwing lezen op Cools Internetsite. Ook de rechtsgang
en de briefwisselingen met CPB- functionarissen zijn op de eind vorige
maand geopende site weergegeven.
http://www.dataweb.net/cool/
|
Nou, de site geeft niet alles lezen te, want
mij ontbreekt de overtype capaciteit. Bovendien is mijn werk gebreideld
en is mij het werken onmogelijk gemaakt, en het is dan een misverstand
te denken dat ik de tijd heb gehad om alles zo op te schrijven en uit te
rekenen als ik zou willen. Beter is het, dat de breidel ongedaan wordt
gemaakt, ik in functie op het CPB wordt hersteld, en dat ik dan met de
collega's de analyse doorreken.
De link heeft een tilde: |
|
Morgen meer over de missie van Thomas Cool.
Zie hier |
Ik heb Tom Rooduijn geadviseerd vooral hoor- en wederhoor te plegen, en hem het telefoonnummer van de CPB-directie gegeven. |